Πώς θα δοθεί δεύτερη ευκαιρία σε πτωχευμένους οφειλέτες των Ταμείων

Ξεκαθαρίζει το καθεστώς της "δεύτερης ευκαιρίας" για τους οφειλέτες των ταμείων που έχουν πτωχεύσει.




Ξεκαθαρίζει το καθεστώς της "δεύτερης ευκαιρίας” για τους οφειλέτες των ταμείων που έχουν πτωχεύσει.



Συγκεκριμένα, διευρύνεται πλέον η πτωχευτική ικανότητα σε κάθε φυσικό πρόσωπο, έμπορο ή μη. Παράλληλα, η κατοχή ή μη της εμπορικής ιδιότητας δεν εξετάζεται από το πτωχευτικό δικαστήριο ως υποκειμενική προϋπόθεση για την κήρυξη ενός οφειλέτη φυσικού προσώπου σε κατάσταση πτώχευσης.


H κύρια αντικειμενική προϋπόθεση για την κήρυξη ενός οφειλέτη σε πτώχευση, όταν την αίτηση υποβάλλει πιστωτής ή πιστωτές αυτού -δηλαδή η παύση πληρωμών- προσδιορίζεται για πρώτη φορά με τρόπο τεκμαρτό, προκειμένου να διευκολυνθεί το πτωχευτικό δικαστήριο κατά την εξέταση των προϋποθέσεων για την κήρυξη της πτώχευσης.



Το εν λόγω τεκμήριο λαμβάνει υπόψη το ύψος των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων του πτωχού οφειλέτη προς τη Φορολογική Διοίκηση, τον e-ΕΦΚΑ και τους Χρηματοδοτικούς Φορείς, οι οποίες πρέπει να ανέρχονται σε ποσοστό τουλάχιστον 40% επί των συνολικών υποχρεώσεων, καθώς και τη χρονική διάρκεια της περιόδου μη εξυπηρέτησης των εν λόγω υποχρεώσεων, η οποία πρέπει να είναι τουλάχιστον 6 μηνών και η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωση να μην υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ.

Με εγκύκλιο που εξέδωσε η συντονίστρια του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, κα Βέρα Χατζηευσταθιάδου, σχετικά με τις διατάξεις περί απαλλαγής από τα υπόλοιπα των πτωχευτικών οφειλών των πτωχών φυσικών προσώπων και των εκπροσώπων πτωχών νομικών προσώπων προβλέπεται ότι:
Πτωχευτική διαδικασία

Οι διατάξεις περί πτώχευσης, ισχύουν από την 1η Μαρτίου 2021 και εφαρμόζονται στις περιπτώσεις που η αίτηση για υπαγωγή σε καθεστώς πτώχευσης κατατίθεται στο δικαστήριο μετά την ημερομηνία αυτή.

Κατ' εξαίρεση οι διατάξεις που ρυθμίζουν την "απλοποιημένη διαδικασία πτωχεύσεων μικρού αντικειμένου" εφαρμόζονται από 1-6-2021, όπως και η πτώχευση των φυσικών προσώπων, για την οποία η δυνατότητα υποβολής αίτησης παρέχεται εκ του νόμου από 1-6-2021.

Επίσης, κατ' εξαίρεση οι νέες διατάξεις περί απαλλαγής φυσικών και νομίμων εκπροσώπων/διοικούντων νομικά πρόσωπα εφαρμόζονται και σε περιπτώσεις προσώπων που υπάγονται στις πτωχευτικές διαδικασίες του προϊσχύοντος δικαίου.
Καινοτόμα στοιχεία της νέας πτωχευτικής διαδικασίας

Συνοπτικά τα σημαντικότερα καινοτόμα στοιχεία των νέων διατάξεων στις πτωχευτικές διαδικασίες.
Εμπορική ιδιότητα και πτωχευτική ικανότητα

Πτωχευτική ικανότητα έχουν όλα τα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό και όλα τα φυσικά πρόσωπα. Διευρύνεται πλέον η πτωχευτική ικανότητα σε κάθε φυσικό πρόσωπο, έμπορο ή μη, και η κατοχή ή μη της εμπορικής ιδιότητας δεν εξετάζεται από το πτωχευτικό δικαστήριο ως υποκειμενική προϋπόθεση για την κήρυξη ενός οφειλέτη φυσικού προσώπου σε κατάσταση πτώχευσης.
Παύση πληρωμών: Τεκμαρτός προσδιορισμός και κριτήρια ελέγχου

H κύρια αντικειμενική προϋπόθεση για την κήρυξη ενός οφειλέτη σε πτώχευση, όταν την αίτηση υποβάλλει πιστωτής ή πιστωτές αυτού, η παύση πληρωμών, προσδιορίζεται για πρώτη φορά με τρόπο τεκμαρτό, προκειμένου να διευκολυνθεί το πτωχευτικό δικαστήριο κατά την εξέταση των προϋποθέσεων για την κήρυξη της πτώχευσης.

Το εν λόγω τεκμήριο λαμβάνει υπόψη το ύψος των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων του πτωχού οφειλέτη προς τη Φορολογική Διοίκηση, τον e-ΕΦΚΑ και τους Χρηματοδοτικούς Φορείς, οι οποίες πρέπει να ανέρχονται σε ποσοστό τουλάχιστον 40% επί των συνολικών υποχρεώσεων, καθώς και τη χρονική διάρκεια της περιόδου μη εξυπηρέτησης των εν λόγω υποχρεώσεων, η οποία πρέπει να είναι τουλάχιστον 6 μηνών και η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωση να μην υπερβαίνει το ποσό των 30.000 €. Το τεκμήριο είναι μαχητό. Διευκρινίζεται ότι, όταν την κήρυξη της πτώχευσης ζητά ο οφειλέτης, αρκεί να αποδείξει , όπως και στο προϊσχύον δίκαιο, ότι βρίσκεται σε επαπειλούμενη αδυναμία να εκπληρώσει τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις αντί για παύση πληρωμών που έχει ήδη συντελεστεί,
Αστική ευθύνη διοικούντων και εταίρων

Η αστική ευθύνη των υπαίτιων μελών της διοίκησης των πτωχευσάντων κεφαλαιουχικών εταιρειών (ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ) για τη ζημιά την οποία προκάλεσαν στους πιστωτές της πτωχής εταιρείας από την μη έγκαιρη - εντός τριάντα ημερών από την παύση πληρωμών - υποβολή αίτησης πτώχευσης, επεκτείνεται και σε κάθε άλλο πρόσωπο που άσκησε επιρροή στο μέλος ή τα μέλη του οργάνου διοίκησης, για τον οποίο ο νόμος δεν προβλέπει από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη των εταίρων για τα εταιρικά χρέη.

"Πτωχεύσεις μικρού αντικειμένου: Κριτήρια και αρμοδιότητα δικαστηρίου

Η προβλεπόμενη από το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο απλοποιημένη διαδικασία πτώχευσης "μικρών επιχειρήσεων" αντικαθίσταται από νέα διαδικασία πτώχευσης "μικρού αντικειμένου" στην οποία υπάγονται οφειλέτες οι οποίοι πληρούν ένα από τα τρία κριτήρια χαρακτηρισμού τους ως "πολύ μικρή οντότητα".

Τα ισχύοντα εφεξής κριτήρια υπαγωγής, τα οποία πρέπει να πληρούνται κατά την ημερομηνία του ισολογισμού τους είναι:

-σύνολο ενεργητικού ( περιουσιακών στοιχείων) 350.000 €
- καθαρό ύψος κύκλου εργασιών 700.000€
-μέσος όρος απασχολούμενων κατά τη διάρκεια της περιόδου 10 άτομα.

Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση των φυσικών προσώπων το κριτήριο που αφορά το ενεργητικό εφαρμόζεται στην περιουσία του προσώπου, όπως αυτή υπολογίζεται , ενώ στα νομικά πρόσωπα, εάν το καθαρό ύψος του κύκλου εργασιών υπερβαίνει τα 2.000.000 € δεν θεωρούνται πολύ μικρή οντότητα, ανεξάρτητα αν πληρούν τα άλλα δύο κριτήρια. Επίσης, για τις νέες πτωχεύσεις "μικρού αντικειμένου" αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο είναι εφεξής το Ειρηνοδικείο και όχι το Πολυμελές Πρωτοδικείο, όπως ίσχυε με το προϊσχύον καθεστώς.

Ηλεκτρονικό μητρώο φερεγγυότητας: Δημοσιεύσεις και καταχωρήσεις

Οι υποκείμενες σε διατυπώσεις δημοσιότητας περιλήψεις των αιτήσεων πτώχευσης, των αποφάσεων που κηρύσσουν ή ανακαλούν την πτώχευση ή παύουν τις εργασίες της, καθώς και κάθε άλλης πρόσκλησης ή διαδικαστικής πράξης των οργάνων της πτώχευσης, δεν δημοσιεύονται πλέον στο Δελτίο Δικαστικών Δημοσιεύσεων του e-ΕΦΚΑ (τ. ΕΤΑΑ-ΤΑΝ) αλλά αναρτώνται στο "Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας - Δημοσιεύσεις" το οποίο είναι δημόσια διαθέσιμο.

Όπου προβλέπεται δημοσίευση, δημοσιοποίηση ή καταχώριση εννοείται καταχώριση στο ΗΜΦ, εκτός αν ρητά προβλέπεται κάτι διαφορετικό από άλλη διάταξη. Επιπλέον όπου γίνεται αναφορά στο νόμο σε προθεσμία που εξαρτάται από τη δημοσίευση, δημοσιοποίηση ή καταχώριση εννοείται η ημερομηνία καταχώρισης στο ΗΜΦ. Οι εκκρεμείς διαδικασίες εξακολουθούν να δημοσιεύονται στο ΔΔΔ και να διαχειρίζονται όπως και σήμερα.

Ηλεκτρονικό μητρώο φερεγγυότητας: Ηλεκτρονική υποβολή αίτησης πτώχευσης

Στις πτωχεύσεις "μικρού αντικειμένου" η αίτηση πτώχευσης και τα απαιτούμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά υποβάλλονται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω του ΗΜΦ, είτε από τον οφειλέτη είτε από τους πιστωτές του, ενώ η αίτηση διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στη γραμματεία του αρμόδιου Ειρηνοδικείου, προκειμένου να αποδοθεί σε αυτήν ο Γενικός και Ειδικός Αριθμός Κατάθεσης (ΓΑΚ και ΕΑΚ). Αντίστοιχη δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αίτησης πτώχευσης προβλέπεται και στις πτωχεύσεις "μεγάλου αντικειμένου" χωρίς ωστόσο να είναι υποχρεωτικό. Δηλαδή, στις λοιπές πτωχεύσεις η αίτηση κατατίθεται, είτε με φυσικό τρόπο στη γραμματεία του αρμόδιου Πρωτοδικείου κατά τη συνήθη διαδικασία, είτε ηλεκτρονικά μέσω του ΗΜΦ.

Ηλεκτρονικό μητρώο φερεγγυότητας: Επίδοσης αναγγελιών απαιτήσεων
Παύει η έγγραφη επίδοση των αναγγελιών των απαιτήσεων των πιστωτών στον γραμματέα των πτωχεύσεων - με κοινοποίηση στον σύνδικο - και αντικαθίσταται η επίδοση των εγγράφων με ανάρτηση ηλεκτρονικού αντιγράφου αυτών στο ΗΜΦ.
Πτωχευτική περιουσία: Πλεονάζοντα εισοδήματα

Στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνονται -υπό προϋποθέσεις- και μέρος των ετήσιων εισοδημάτων του πτωχού οφειλέτη όταν αυτός είναι φυσικό πρόσωπο.

Συγκεκριμένα, τα ετήσια καθαρά (πλην φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης) εισοδήματα του οφειλέτη, από την κήρυξη της πτώχευσης μέχρι και την πλήρη απαλλαγή του, κατά το μέρος που αυτά υπερβαίνουν το ποσό των ετήσιων εύλογων δαπανών διαβίωσης ή του δωδεκαπλάσιου του ακατάσχετου - όποιο είναι υψηλότερο εκ των δύο - αποτελούν μέρος της πτωχευτικής περιουσίας, εφόσον το ενεργητικό της πτώχευσης υπολείπεται, σε απόλυτο μέγεθος, του ποσού των 100.000 € και, σε αναλογία, ποσοστού ίσου με το 10% των συνολικών υποχρεώσεων του πτωχού οφειλέτη.
Πτωχευτική περιουσία: Πρώτη κατοικία

Στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνεται -υπό προϋποθέσεις- και η πρώτη κατοικία του πτωχού οφειλέτη όταν αυτός είναι φυσικό πρόσωπο. Σε αντίθεση με τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία της πτώχευσης, η πρώτη κατοικία δεν μπορεί να σφραγιστεί από τον σύνδικο αλλά τίθεται στον οφειλέτη προθεσμία 6 μηνών για την απόδοση της κατοχής της κατοικίας του.
Προληπτικά μέτρα: Ενέγγυοι πιστωτές

Στις πτωχεύσεις "μεγάλου αντικειμένου" περιορίζεται χρονικά το προνόμιο των ενέγγυων πιστωτών για την εκποίηση υπέγγυων στοιχείων του ενεργητικού της πτώχευσης, μόνο κατά τη διάρκεια των πρώτων 9 μηνών μετά την κήρυξη της πτώχευσης και μόνο εφόσον με την πτωχευτική απόφαση δεν έχει διαταχθεί η εκποίηση του ενεργητικού της επιχείρησης ως λειτουργικού συνόλου (ή και κατά κλάδους).

Αντίθετα, στις πτωχεύσεις "μικρού αντικειμένου" το προνόμιο των ενέγγυων πιστωτών παραμένει ως έχει, δηλαδή μπορούν να προβαίνουν σε πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης επί υπέγγυων περιουσιακών στοιχείων οποτεδήποτε, άνευ αντίστοιχων χρονικών περιορισμών.
Εκποίηση πτωχευτικής περιουσίας: Διαδικασία διακήρυξης

Η εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων της πτώχευσης, πραγματοποιείται μέσω δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού ο οποίος διεξάγεται εφεξής ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας "e-auction", σε αντίθεση με το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο , όπου η πλειοδοτική διαδικασία διεξαγόταν στο πτωχευτικό δικαστήριο ενώπιον του εισηγητή της πτώχευσης ,με φυσική παρουσία των υποψήφιων πλειοδοτών και με κατάθεση ενσφράγιστων προσφορών.

Εκποίηση πτωχευτικής περιουσίας: Εκποίηση ως σύνολο ή κατά επιμέρους λειτουργικά σύνολα
Στο προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο η απόφαση για την εκποίηση του ενεργητικού της πτώχευσης ως σύνολο ή κατά επιμέρους λειτουργικά σύνολα (κλάδους) - αντί για την συνήθη κατ' ιδίαν εκποίηση των επιμέρους περιουσιακών στοιχείων της πτωχευτικής περιουσίας - λαμβανόταν μετά την κήρυξη της πτώχευσης - συγκεκριμένα μετά την επαλήθευση των απαιτήσεων - από τη συνέλευση των πιστωτών με πλειοψηφία επί του συνόλου των απαιτήσεων.

Με τις νέες διατάξεις , η αντίστοιχη απόφαση λαμβάνεται από το πτωχευτικό δικαστήριο κατά την συζήτηση της αίτησης πτώχευσης εφόσον έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα - με το δικόγραφο της αίτησης πτώχευσης ή με πρόσθετη παρέμβαση κατά την συζήτηση - από πιστωτές οι οποίοι εκπροσωπούν τουλάχιστον το 30% του συνόλου των απαιτήσεων, στους οποίους περιλαμβάνονται και ενέγγυοι πιστωτές, οι οποίοι εκπροσωπούν τουλάχιστον το 20 % του συνόλου των ενέγγυων απαιτήσεων.

Η δυνατότητα εκποίησης του ενεργητικού ως σύνολο ή κατά επιμέρους λειτουργικά σύνολα με τις προϊσχύουσες διατάξεις απαιτούσε ως προϋπόθεση η εκτιμώμενη αξία του ενεργητικού να υπερέβαινε ή να ισούταν με 1.000.000 €. Αντίθετα, με τις νέες διατάξεις, η εν λόγω προϋπόθεση δεν ισχύει και προβλέπεται ότι ο πλειοδοτικός διαγωνισμός εκκινεί χωρίς τιμή πρώτης προσφοράς και οι πιστωτές διατηρούν το δικαίωμα να απορρίψουν την προσφορά του πλειοδότη ή να ζητήσουν βελτιωμένη προσφορά.
Σύνδικος: Υπόδειξη προσώπου

Με το προϊσχύον καθεστώς ως σύνδικος οριζόταν, μετά την κήρυξη της πτώχευσης, υποχρεωτικά πρόσωπο της ελεύθερης επιλογής του πτωχευτικού δικαστηρίου από κατάλογο πιστοποιημένων προσώπων.

Με τις νέες διατάξεις , προβλέπεται ότι η αναφορά προτεινόμενου συνδίκου είναι απαραίτητο στοιχείο της αίτησης πτώχευσης όταν υποβάλλεται από πιστωτή ή πιστωτές και πρέπει να συνοδεύεται από σχετική δήλωση του επιλεγόμενου προσώπου περί μη ύπαρξης κωλύματος διορισμού αλλά και αποδοχής αυτού. Η αναφορά του προτεινόμενου συνδίκου δεν απαιτείται όταν την αίτηση υποβάλλει ο οφειλέτης και η αίτηση περιέχει δήλωση ότι δεν βρέθηκε υποψήφιος σύνδικος που να αποδέχεται το διορισμό του.
Σύνδικος: Διαχείριση απαιτήσεων και εξόδων

Αναφορικά με τη διαχείριση των απαιτήσεων και των εξόδων της πτωχευτικής διαδικασίας, προβλέπονται νέες αρμοδιότητες αλλά και υποχρεώσεις για τον σύνδικο. Ενδεικτικά αναφέρουμε την υποχρέωση διάθεσης στον εισηγητή της πτώχευσης και στους πιστωτές κατάστασης κινήσεων του ειδικού τραπεζικού λογαριασμού της πτώχευσης, την δυνατότητα υπό προϋποθέσεις λήψης χρηματοδότησης για την κάλυψη δαπανών της πτώχευσης, την ηλεκτρονική ανάρτηση και επικαιροποίηση πίνακα πτωχευτικών πιστωμάτων κλπ.
Άσκηση κύριας παρέμβασης: Τύπος και προθεσμία

Οι κύριες παρεμβάσεις, στις λοιπές πτωχευτικές διαδικασίες πλην "μικρού αντικειμένου", ασκούνται εφεξής υποχρεωτικά με αυτοτελές δικόγραφο (με ποινή απαραδέκτου) το αργότερο 3 εργάσιμες ημέρες πριν από την δικάσιμο, και συνεκδικάζονται υποχρεωτικά με την αίτηση και τις τυχόν ασκηθείσες πρόσθετες παρεμβάσεις.

Επίσης, η άσκηση κύριας παρέμβασης με αυτοτελές δικόγραφο σε διαφορετική δικάσιμο, δεν αποτελεί λόγο αναβολής της συζήτησης της αίτησης κατά την ορισθείσα δικάσιμο. Υπενθυμίζεται ότι το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο προέβλεπε δυνατότητα άσκησης κύριας παρέμβασης με προφορική δήλωση κατά την δικάσιμο, η οποία καταχωριζόταν στα πρακτικά.

Σύμφωνα και με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, η αλλαγή αυτή επιβλήθηκε από το νομοθέτη προκειμένου να αποτρέψει τον αιφνιδιασμό των αρχικών διαδίκων αλλά και του πτωχευτικού δικαστηρίου, με ογκοδέστατα, πολλές φορές, δικόγραφα κυρίων παρεμβάσεων, τα οποία σύμφωνα με την κοινή πείρα κατατίθενται στο ακροατήριο την ημέρα της συζήτησης της αίτησης. Η εν λόγω δυνατότητα άσκησης παρέμβασης με προφορική δήλωση διατηρείται μόνο για τις πρόσθετες παρεμβάσεις.

Ο αρμόδιος Προϊστάμενος ΚΕΑΟ εισηγείται στον πληρεξούσιο /συνεργαζόμενο δικηγόρο ή στο Γραφείο Νομικού Συμβούλου για την άσκηση ή μη κύριας παρέμβασης.


Πηγή: www.thetoc.gr