Η μειονότητα, η Θράκη και οι «ιδιωτικές» επισκέψεις των γειτόνων

Θα ήταν αφέλεια να υποστηρίξει κανείς ότι η «ιδιωτική» επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών εμφορείται από το «ειλικρινές» ενδιαφέρον του κ.Τσαβούσογλου για τους Έλληνες ομόθρησκους του, τη στιγμή που θα πραγματοποιηθεί μόλις τέσσερις εβδομάδες μετά την (επίσης) «ιδιωτική» επίσκεψη του τούρκου υφυπουργού Εξωτερικών Σελίμ Κιράν (Selim Kiran) στη Θεσσαλονίκη , την Κομοτηνή και το Διδυμότειχο!

Ακόμα και οι πλέον …καλόπιστοι θα συνέδεαν την επίσκεψη του αρχηγού της τουρκικής διπλωματίας με την ασυνήθιστη αντιπαράθεση Δένδια – Τσαβούσογλου, πριν από ενάμιση μήνα στην Άγκυρα, την οποία μάλιστα είχε πυροδοτήσει η αναφορά του δεύτερου στην «τουρκική μειονότητα»!  

Η Τουρκία έχει αποδείξει ότι δεν χάνει τις ευκαιρίες να χρησιμοποιεί τη μουσουλμανική μειονότητα εντάσσοντας την στις «διμερείς διαφορές»…

Και αυτό παρά το γεγονός ότι η ίδια είναι έκθετη από την  παραβίαση των σχετικών  Συνθηκών καθώς εξαιτίας της πολιτικής που ασκήθηκε (απαγόρευση άσκησης ορισμένων επαγγελμάτων, περιορισμοί στην ιδιοκτησία , κατασχέσεις περιουσιών κλπ) ο πληθυσμός της ελληνικής μειονότητας μειώθηκε δραματικά στη γειτονική χώρα (από 130.000 το 1924 σε μόλις 3.500 σήμερα ).  

Ωστόσο, η επιχείρηση της Άγκυρας να πείσει για την καταπίεση της μουσουλμανικής μειονότητας είναι σχετικά δύσκολη καθώς οι Έλληνες μουσουλμάνοι απολαμβάνουν όλων των συνταγματικών δικαιωμάτων και ελευθεριών τη στιγμή μάλιστα που στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών εκλέγονται ανελλιπώς βουλευτές * στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. 

Αντιθέτως, μια ανάλογη προσπάθεια θα ήταν μάταιη καθώς μέλη της ελληνικής μειονότητας έχουν να εκλεγούν στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση από τα χρόνια του Μεσοπολέμου! Θα ήταν αδύνατο άλλωστε καθώς μετά τις απηνείς διώξεις των Ελλήνων στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 δεν υπάρχει μια ευάριθμη μειονότητα που να μπορεί να εκλέξει εκπροσώπους της !

Η Τουρκία ποτέ δεν «ξέχασε» το ζήτημα της μειονότητας. Βέβαια, ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν φθάσει τούρκοι επίσημοι να καυτηριάζουν την επικοινωνία του Ελληνα πρωθυπουργού με τους Έλληνες μουσουλμάνους,  όπως έγινε πρόσφατα , ούτε να αποδοκιμάζουν τον προσδιορισμό ενός χωριού ως Πομακικό.

Παρ΄όλα αυτά κατά την επίσκεψη του Κ.Καραμανλή στην Άγκυρα το 1959 οι γείτονες ζήτησαν «αλλαγές» στη Συνθήκη της Λωζάννης διεκδικώντας τη μετονομασία της μουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης, σε «τουρκική».

Και μάλιστα η τουρκική απαίτηση διατυπώθηκε μόλις τέσσερα χρόνια μετά τις επιθέσεις του α αιματηρά επεισόδια ( με 30 νεκρούς Ελληνες ) στην Κωνσταντινούπολη το 1955 που σήμαναν και την αρχή του τέλους για την ελληνική μειονότητα της Πόλης *

Η επίσκεψη τούρκων επισήμων στη Θράκη με τη συχνότητα που γίνεται και το χαρακτήρα εθίμου που έχει αποκτήσει, δημιουργεί προβληματισμό παρά τη σπουδή της Άγκυρας να τις προσδιορίζει ως ιδιωτικές…

Ωστόσο, για να μην  εκφεύγουν από τον ιδιωτικό τους χαρακτήρα οι επισκέπτες θα έπρεπε να μεριμνούν ώστε να μην προκαλούν με τις δηλώσεις τους, να αποφεύγουν συναντήσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν εντάσεις και τέλος θα απέφευγαν να παραχωρήσουν συνεντεύξεις (ιδιωτικές; ) και μάλιστα σε τηλεοπτικά συνεργεία που τους συνοδεύουν … 

Αντίθετα, οι επισκέψεις ελλήνων επισήμων εξαντλούνται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο* και ποτέ ως τώρα δεν πραγματοποιήθηκε επίσκεψη αξιωματούχου στις νήσους Ίμβρο και Τένεδο όπου με βάση τη Συνθήκη της Λωζάνης θα έπρεπε να διαβιεί μια ακμάζουσα ελληνική μειονότητα που θα απολάμβανε τα προνόμια της αυτοδιοίκησης και μιας εν μέρει «αυτονομίας», όπως προέβλεπε η συγκεκριμένη Συνθήκη!

Η Ελληνική Πολιτεία μετά τη συνθήκη της Λωζάνης άφησε την ελληνική μειονότητα σχεδόν στην τύχη της, όπως ακριβώς παραιτήθηκε (και στην περίπτωση της Ίμβρου και της Τενέδου ) από την υποχρέωσή της να τηρηθούν τα προβλεπόμενα στις συνθήκες για την προστασία της.

Την ίδια στιγμή ακολούθησε μιαν αλλοπρόσαλλη πολιτική απέναντι στη μειονότητα που προσέφερε χώρο και επέτρεψε τελικά, στους Τούρκους αξιωματούχους,  να διεκδικούν ακόμα και την προστασία (!) των ομοθρήσκων τους 

Η Άγκυρα μπορεί να επιδίδεται σε μια εργώδη προσπάθεια ανάδειξης ζητημάτων με τη μουσουλμανική μειονότητα αλλά δυστυχώς για την Τουρκία στη Θράκη υπάρχουν και λειτουργούν 127 μειονοτικά σχολεία, καθώς και 260 τεμένη.

Στην Τουρκία η εικόνα είναι απογοητευτική καθώς τα εκπαιδευτικά ιδρύματα για την ελληνική μειονότητα μετρώνται στα δάκτυλα του ενός χεριού ενώ είναι ελάχιστες οι εκκλησίες για τους Έλληνες χριστιανούς τη στιγμή μάλιστα που η Αγιά Σοφιά αλλά και η Μονή της Χώρας μετατράπηκαν πρόσφατα σε τζαμιά μετά από απόφαση της σημερινής κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν… 

Οι ιδιωτικές επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων είναι μέρος της ίδιας προσπάθειας και δημιουργούν τριβές τη στιγμή που οι δυο πλευρές, Αθήνα και Αγκυρα, επιθυμούν να οικοδομήσουν μια «θετική ατζέντα». Ταυτόχρονα, υπονομεύουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και μεγαλώνουν το έλλειμμα εμπιστοσύνης… 

Τα σύγχρονα δημοκρατικά κράτη , κυρίως της Δύσης, έχουν πλεόνασμα ανεκτικότητας αλλά και πάλι αυτή η ανοχή συναντά συγκεκριμένα όρια…

Όπως αυτά που επισήμανε ο πρωθυπουργός του Καναδά Λ. Πήρσον όταν εξέφρασε την απόλυτη δυσαρέσκειά του για τις δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου Στρατηγού Ντε Γκώλ κατά την επίσκεψή του στο γαλλόφωνο Κεμπέκ τον Ιούλιο του 1967 και τελικά ανάγκασαν τον δεύτερο να διακόψει την επίσκεψή του και να επιστρέψει στο Παρίσι… 

 

Αλέξανδρος Σιουτζούκης

Πολιτικός Επιστήμονας - Δημοσιογράφος

https://www.huffingtonpost.gr