Ticker

6/recent/ticker-posts

728x90

Ακαδημαϊκές αστοχίες περί Σαλαφισμού και «Ουαχαμπισμού»


Στον ακαδημαϊκό χώρο παρατηρείται μια νέα προσπάθεια προσέγγισης του Σαλαφισμού (Ισλαμικής Ορθοδοξίας), με τις αστοχίες στο πεδίο της ιστορίας και της θεολογίας να μην απουσιάζουν.
Παρατηρείται επίσης η εμμονή στον αδόκιμο όρο «Ουαχαμπισμός». Ακολουθούν 5 βασικές παρατηρήσεις και διορθώσεις: 
Περί Σαλαφισμού:  
  1.  «Ο Σαλαφισμός υπήρξε μια σχολή σκέψης η κίνημα»
 Η Σαλαφία δεν είναι φίκρ (σκέψη, ιδέα που δημιουργήθηκε) από κάτι η κάποιον. Είναι μεθοδολογία (μάνχατζ) τήρησης, έκφρασης, κατανόησης και ερμηνείας του Ισλάμ. Συγκεκριμένα αφορά την μεθοδολογία των Σάλαφ και το πώς οι ίδιοι κατανόησαν το Ισλάμ. Η κατανόηση τους, οι πράξεις τους και το δόγμα τους διαμορφώνει αυτό που λέμε Σαλαφία. Συνεπώς, ακαδημαϊκά ακόμα, δεν μπορούμε να το πούμε «φίκρ» (σκέψη η ιδεολογία). Απόδειξη γιαυτό στέκονται δυο πράγματα: Α) Η αναφορά του Κορανίου και των αυθεντικών αχαντίθ που καλούν στην προσκόλληση της θρησκείας και την εφαρμογή της σύμφωνα με τα πρότυπα των Σάλαφ (δηλαδή του Προφήτη και των Σάχάμπα) δες Κοράνι 9:100, Κοράνι 4:115, Κοράνι 6:153, Μπουχάρι, 2562 & 6429, Άμπου Νταούντ 4607 και ατ-Τιρμιδι 2676. Β) Η ολοκληρωτική βιβλιογραφική απουσία περί ιδρύσεως η ιδρυτή του Σαλαφισμού, μιας και έχουμε να κάνουμε με μεθοδολογία κατανόησης που η  αφετηρίας της εντοπίζεται στον ίδιο τον Προφήτη και τους συντρόφους του (Σαχάμπα), δες Μπουχάρι 5928, Μούσλιμ 2450.
  1. «Το εν λόγω κίνημα ξεκίνησε να διαμορφώνεται με αφορμή τη διαμάχη που ξέσπασε ανάμεσα στους Μουσουλμάνους για την καταγωγή του Κορανίου, για το εάν δηλαδή είναι δημιουργημένο ή αδημιούργητο»
Όπως είδαμε στην παρατήρηση νο.1 το ξεκίνημα και η διαμόρφωση του Σαλαφισμού εντοπίζεται στις πηγές του Ισλάμ, το Κοράνι και τα αυθεντικά αχαντίθ, όχι σε κάποιον ιδρυτή ο οποίος να στέκεται ως υπεύθυνος ενός «φίκρ» (σχολής σκέψης, ιδέας, κτλ). Κατά συνέπεια, η μεθοδολογία του Σαλαφισμού είναι προγενέστερη της διαμάχης για το Κοράνι. Επίσης, η διαμάχη δεν σχετιζόταν για την καταγωγή του Κορανίου, για την οποία όλοι επιβεβαίωναν ότι είναι αποκάλυψη του Θεού (Αλλάχ), αλλά σχετιζόταν για την ιδιότητα της ομιλίας του Αλλάχ (καλάμ). Σε αυτό το πλαίσιο υπήρχε η διαφωνία για το αν το Κοράνι είναι δημιουργημένο η αδημιούργητο (ως λόγος – ομιλίας), μιας και οι οπαδοί των Ασάιρα και Μουατάζιλα έβλεπαν την ομιλία του Αλλάχ ως κάτι κτιστό, έκφραση ανθρωπομορφισμού, και την απέρριπταν, αποδίδοντας της μεταφορικές και αλληγορικές έννοιες. Η κατανόηση τους αυτή εναντιωνόταν στον αποκεκαλυμμένο λόγο (Κοράνι), στο οποίο επιβεβαιωνόταν η ομιλία του Αλλάχ ως ιδιότητα (για παράδειγμα, ο Αλλάχ μίλησε στον Προφήτη Μωυσή απευθείας).
  1. «Ταυτόχρονα το κίνημα αυτό αποτέλεσε μια αντίδραση κατά του ορθολογισμού των Μουσουλμάνων»
Ο Σαλαφισμός δεν εναντιώνεται στον ορθολογισμό και γενικά την λογική των πραγμάτων. Ο Σαλαφισμός εναντιώνεται στην λογική κατανόηση του δόγματος η οποία απορρέει από ανθρώπινες γνώμες, εμπειρίες και ανθρώπινους συλλογισμούς. Αυτό διοτι το Ισλάμ τηρείται σύμφωνα με την αποκάλυψη και την διδασκαλία του Προφήτη (η οποία επίσης είναι αποκεκαλυμμένη) όχι σύμφωνα με το ανθρώπινο νου
     4. «Εισηγητής αυτής της σχολής υπήρξε ο Aḥmad ibn Ḥanbal»
Ο Ιμάμης Άχμαντ Ίμπν Χάνμπαλ δεν καταγράφεται να είναι ιδρυτής η εισηγητής αυτής της μεθοδολογίας κατανόησης του Ισλάμ. Τουναντίον, η μεθοδολογία αυτή συνίσταται σχεδόν από όλους τους προγενέστερους του Ιμάμη Άχμαντ. Μερικά παραδείγματα, ο  Ιμάμης Σουηούτι στο «Σάουνουλ Μάντακ ουαλ Κάλαμ» (σελ.32) αναφέρει ότι ο Ιμάμης Άμπου Χανίφα (699-767 μ.χ)  συμβούλευε τους ακόλουθους του να τηρούν την μεθοδολογία των Σάλαφ.  Πουθενά βιβλιογραφικά δεν προκύπτει η εισήγηση του Άχμαντ Ιμπν Χάνμπαλ.
    5. «Ακολουθώντας τη σουνιτική παράδοση, αποδέχονται τα έξι άρθρα της πίστεως με μια δική τους προσέγγιση σε ορισμένα σημεία»
Κάθε τοποθέτηση τους Σαλαφισμού, όχι μόνο για τα άρθρα της πίστεως, αλλά γενικά για το Ισλάμ έχει αυστηρή προϋπόθεση την αναφορά στο Κοράνι και στα αυθεντικά χαντίθ. Κάθε προσέγγιση γίνεται αυστηρά με αυτόν τον γνώμονα. Δεν επιτρέπεται στον Σαλαφισμό η προσέγγιση που στηρίζεται στην προσωπική άποψη. Τα θέματα επίσης της λατρείας περιορίζονται αυστηρά στην αποκάλυψη. Συνεπώς, πρέπει να αποδειχτεί ο ισχυρισμός για την προσωπική προσέγγιση στα άρθρα της πίστεως (πράγμα που δεν προκύπτει). Ο Μουσουλμάνος Σαλαφιστής απλώς επιβεβαιώνει τα άρθρα της πίστης με ακρίβεια, όπως προκύπτουν από το χαντίθ του Γαβριήλ
Είναι ωφέλιμο να ξανά υπενθυμίσουμε στον αναγνώστη τα εξής για τον Ιμάμη και λόγιο Μουχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ
Περί «Ουαχαμπισμού»:
Μουχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ: Γεννήθηκε το 1703 (1115 χίτζρα) στην περιοχή Νάτζντ και αναβίωσε το Ορθόδοξο Ισλάμ. Κήρυξε τον Μονοθεϊσμό (Ταουχίντ) στο λαό του που είχε πέσει σε θεολογικά ατοπήματα και αιρέσεις κατά του Μονοθεϊσμού (όπως λατρεία τάφων, εξύψωση και λατρεία αγίων κτλ). Ο Μουχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ έχει γράψει εξαιρετικά Ισλαμικά δογματικά βιβλία που επεξηγούν τον Μονοθεϊσμό δίνοντας έμφαση στην αναίρεση των αιρετικών και κυρίως των πολυθεϊστών. Μερικά από τα βιβλία του όπως το Κάσφ ασ-Σουμπουχάτ, το Κιταάμπ ατ Ταουχίντ, και το αλ Καουάηντ αλ Άρμπαα είναι κλασικά δογματικά βιβλία περί Ισλάμ με έμφαση στον Μονοθεϊσμό και διδάσκονται σχεδόν σε όλα τα Ισλαμικά πανεπιστήμια και σχολές της οικουμένης.
Ο λόγιος Μουχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ δίδαξε το Κοράνι και την Προφητική παράδοση (Σούννα), τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο, τονίζοντας τα περί Μονοθεϊσμού. Η μεγαλύτερη μαρτυρία του είναι τα βιβλία του που είναι γεμάτα από Κορανικά χωρία και αυθεντικές ρήσεις του Προφήτη  صلى الله عليه وسلم .
Δυτικές «ακαδημαϊκές» αστοχίες:
  • «Ο Μουχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ επινόησε δικό του δόγμα και σχολή σκέψης»
Ο Αλλάμα και λόγιος Σάλιχ αλ Φαουζάν εξηγεί ποιο είναι πραγματικά το δόγμα του Σέηχ ουλ Ισλάμ Μουχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ.

  • Οι λέξεις Ουαχαμπισμός, Ουαχαμπίτες
Η λέξη Ουαχαμπισμός επινοήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους για να προπαγανδίσουν ενάντια στον Ισλαμικό ιεραποστολικό ακτιβισμό ενός μεγάλου και σπουδαίου Ιμάμη, τον Σέηχ Μουχάμαντ Ιμπν Άμπντουλ Ουαχάμπ.

  • Η ψευτο-ακαδημαϊκή προσέγγιση του «Ουχαμπισμού» και το μετριοπαθές Ισλάμ
Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω αναδείξει την προβληματική συμπεριφορά αρκετών πολιτικών αναλυτών που προσεγγίζουν το Ισλάμ με μια λάθος μεθοδολογία κατανόησης και ανάλυσης. Το πρόβλημα είναι η πολιτική, κοινωνική και ανθρωπολογική προσέγγιση. Όταν μέσα από αυτές τις επιστήμες επιχειρείς να αποκωδικοποιήσεις το Ισλάμ τότε η αποτυχία είναι σίγουρη. Διαβάστε το άρθρο «Απάντηση στον Πάνο Κουργιώτη περί Ουαχαμπισμού» 
  • Ορισμένοι αδαείς προσάπτουν στον λόγιο Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ ότι χαρακτήριζε τους πιστούς Μουσουλμάνους άπιστους η αιρετικούς όταν δεν συμφωνούσαν μαζί του. Για την ακρίβεια, αυτή η κατηγορία είχε απαντηθεί από τον ίδιο τον Σέηχ Μουχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ  στο έργο του «η δογματική του Ιμάμη Μοχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουαχάμπ» –  عقيدة الإمام المجدد محمد بن عبدالوهاب. Πιο συγκριμένα, όταν ο Σουλαημάν Ίμπν Σουχάιμ κατηγόρησε τον λόγιο Ίμπν Άμπντουλ Ουχάμπ για τακφίρ (όταν θέτεις έναν πιστό εκτός πίστης, άδικα, δίχως αποδείξεις), ο Αλλάμα, Σέηχ ουλ Ισλάμ, Μοχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουαχάμπ, απάντησε:
«Πράγματι, ο Αλλάχ γνωρίζει ότι αυτός ο άνθρωπος επινόησε ένα ψέμα εναντίον μου, αποδίδοντας σε εμένα λόγια που ποτέ δεν είπα, και πράγματα που ποτέ δεν έκανα. Από αυτά είναι ότι δήθεν ακυρώνω τα βιβλία των τεσσάρων νομολογικών σχολών σκέψεων, και ότι δήλωσα ότι η Ούμμα δεν στέκεται σε τίποτα για 600 ολόκληρα χρόνια (δηλαδή είναι άπιστοι οι Μουσουλμάνοι). Και ότι κάνω τακφίρ σε αυτούς που αναζητούν να έρθουν κοντά στον Αλλάχ (Ταουάσουλ) μέσω των ενάρετων. Υποστηρίζει ότι έκανα τακφίρ στον αλ Μπουσάιρι και ότι δήθεν είπα ότι όποιος ορκίζεται σε κάποιον, περά από τον Αλλάχ, είναι άπιστος. Η απάντηση μου σε όλα αυτά είναι: Δοξασμένος είναι ο Αλλάχ, ο Τέλειος, μακριά από κάθε ατέλεια και ψεγάδι. Πράγματι, πρόκειται για μια συκοφαντία εναντίον μου. Και παλιότερα, συκοφάντησαν τον Προφήτη Μουχάμαντ صلى الله عليه وسلم, όταν υποστήριξαν ότι δήθεν βλασφήμησε ενάντια στον Ιησού, τον υιό της Μαρίας, και ότι βλασφήμησε ενάντια στους ενάρετους. Οι καρδιές τους μοιάζουν μεταξύ τους στην επινόηση του ψεύδους και στην ψευδομαρτυρία» {Σάρχ, Ακίντα αλ Ιμάμ, αλ Μουτζάντιντ, Μοχάμαντ Ίμπν Άμπντουλ Ουαχάμπ, σε επεξήγηση του Σέηχ Σάλιχ αλ Φαουζάν, σελ.144}
Κλείνοντας, παραπέμπω  τον αναγνώστη στην αναλυτική παρουσίαση του Σαλαφισμού (Ορθόδοξο Ισλάμ), στις πηγές του, στις αποδείξεις του καθώς επίσης σε λεπτομερειακές απαντήσεις που αποδομούν τους πολέμιους του και τις κριτικές περί ριζοσπαστικοποίησης.

Άχμαντ Μ.Ελντίν
Διπλωματούχος Ισλαμικής Θεολογίας
Τζαμί «Σάλαφ ους Σάλιχ» (Αρ Ραχμάν)
IslamForGreeks.org – AhmadEldin.blog
ahmadeldin.blog
 




Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια