Ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και η διαχείριση κάθε σχεδίου
ασφάλειας εγκαταστάσεων θα πρέπει να βασίζεται πρώτα από όλα σε μια σοβαρή και
αποτελεσματική, Μελέτη Αξιολόγησης των
Κινδύνων. Ως ορολογία, συναντάμε τη
διαδικασία που βασίζεται η Μελέτη αξιολόγησης του κινδύνου ως “Risk
Assessment”, ενώ βλέπουμε κάποια κοινά σημεία, και στην γενική έννοια του
“Vulnerability Assessment” (εκτίμηση τρωτότητας), η οποία διδάσκεται σε σεμινάρια των ενόπλων
δυνάμεων και σωμάτων ασφαλείας, και να
συμπληρώσουμε πως δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το Risk Assessment…
Σε κάθε περίπτωση, η εκτίμηση ή αξιολόγηση του κινδύνου με
τη μορφή μιας μελέτης, αποτελεί οδηγό και πυλώνα για την εκπόνηση των σχεδίων
ασφάλειας σε κάθε κλίμακας και οποιασδήποτε κρισιμότητας εγκατάσταση.
Προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τα χαρακτηριστικά στα
οποία βασίζεται μια μελέτη αξιολόγησης κινδύνων (Risk Assessment) καθώς και τη
χρησιμότητα της, απευθυνθήκαμε στον Γενικό Διευθυντή της Εταιρείας Διαχείρισης
Κινδύνου A&K Risk Management Consulting, κ Άγγελο Αγραφιώτη, ο οποίος
διαθέτει υψηλή εμπειρία και τεχνογνωσία στο συγκεκριμένο τομέα, θέτοντάς του ορισμένα
βασικά.
Τι περιλαμβάνει μια Μελέτη Αξιολόγησης Κινδύνου
Κύριε Αγραφιώτη, τι είναι και τι περιλαμβάνει σε γενικές
γραμμές μια μελέτη αξιολόγησης του κινδύνου μιας εγκατάστασης και σε ποιες
εγκαταστάσεις μπορεί να εφαρμοστεί;
Η Μελέτη Αξιολόγησης Κινδύνου (Risk Assessment), σε
οποιονδήποτε κίνδυνο κληθούμε να αξιολογήσουμε, οφείλει να εξετάσει τέσσερα (4)
σημεία: Ευρήματα – Διαπιστώσεις - Αξιολόγηση – Συμπεράσματα και να απαντήσει με
συγκεκριμένες Προτάσεις.
Ειδικότερα στην αξιολόγηση κινδύνου μιας εγκατάστασης, που
είναι το θέμα που με ρωτάτε, οι προτάσεις συμπεριλαμβάνουν τη φυσική προστασία,
τον μηχανικό, ηλεκτρικό & ηλεκτρονικό εξοπλισμό ασφαλείας, σε συνδυασμό με επανδρωμένες
υπηρεσίες. Όλα αυτά βέβαια προϋποθέτουν, ο μελετητής να είναι γνώστης της
Ελληνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας και να έχει σφαιρική αλλά και εξειδικευμένη
εμπειρία, σε όλο το φάσμα της ασφάλειας, όπως ενδεικτικά: counterterrorism,
intelligence, VIP protection, security, weapons, electronic security equipment,
counterfeit, loss prevention, blast κ.ά. αφού εκτός από τα γνωστικά του
πεδία, καλείται να αξιολογήσει και όλα
τα μέχρι εκείνη τη στιγμή ομοειδή κρούσματα επιθέσεων, που έχουν
παρουσιαστεί παγκόσμια, σε παρόμοιες εγκαταστάσεις & εταιρείες, καθώς
και μια πλειάδα ακόμη στοιχείων.
H χρησιμότητα
Γιατί είναι τόσο σημαντικό και χρήσιμο για τον Υπεύθυνο
Διαχείρισης της Ασφάλειας ενός οργανισμού ή επιχείρησης να έχει στα χέρια του
αλλά και να εφαρμόσει μια εμπεριστατωμένη μελέτη εκτίμησης κινδύνου, πριν
αρχίσει να υλοποιεί ή να επικαιροποιεί ή και να διοικεί και να διαχειρίζεται
ένα σχέδιο ασφαλείας;
Η Μελέτη Εκτίμησης Κινδύνου (Risk Assessment), πρέπει να
προηγείται του οποιουδήποτε σχεδίου ασφαλείας, αφού από τα συμπεράσματα της
μελέτης θα προκύψουν οι προτάσεις που θα αφορούν όπως προείπα, στη
μεγιστοποίηση της ασφάλειας με την ενδεχόμενη χρήση μηχανικού, ηλεκτρικού και
ηλεκτρονικού εξοπλισμού ασφαλείας, σε συνδυασμό με επανδρωμένες υπηρεσίες. Η
μελέτη εκτίμησης κινδύνου (Risk Assessment), θα μας υποδείξει τα ενδεικνυόμενα
μέσα, μέτρα και διαδικασίες ασφαλείας, που αφορούν ΜΟΝΟ στη συγκριμένη
εγκατάσταση. Για εμάς, η οποιαδήποτε μελέτη πρέπει να επικαιροποιείται κάθε
6μηνο και να παρακολουθείται η πιστή εφαρμογή της από συμβούλους μας.
Ουσιαστικά οι σύμβουλοί μας, στέκονται δίπλα στον εκάστοτε διευθυντή ασφαλείας
ενός οργανισμού ή μιας εγκατάστασης, φροντίζοντας να τον βοηθούν στην ορθή λήψη
αποφάσεων, με γνώμονα πάντοτε τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας, με την παράλληλη
μείωση του κόστους από τον προϋπολογισμό που ο ίδιος διαχειρίζεται. Σε άλλες
περιπτώσεις στελέχη μας συμμετέχουν, ως μέλη
σε Crisis management team πελατών μας.
Η υλοποίηση
Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη μεθοδολογία που ακολουθείτε για
τη διενέργεια και σύνταξη του Risk Assessment; Μια τέτοια μελέτη βασίζεται σε
κάποιες γενικές κατευθύνσεις ή τα πράγματα διαφοροποιούνται ανάλογα με τις
συνθήκες που υπάρχουν στην εκάστοτε εγκατάσταση;
Όπως προείπα είναι τέσσερα (4) τα σημεία (Ευρήματα – Διαπιστώσεις
- Αξιολόγηση – Συμπεράσματα), που καλούμαστε να εξετάσουμε πριν απαντήσουμε με
συγκεκριμένες Προτάσεις. Σίγουρα οι προτάσεις μας διαφοροποιούνται ανάλογα με
την εγκατάσταση που καλούμαστε να αξιολογήσουμε κάθε φορά, και γι αυτό αναφέρουμε ρητά ότι η συγκεκριμένη
μελέτη ΔΕΝ έχει εφαρμογή σε καμία άλλη εγκατάσταση. Στην τελική διαμόρφωση της
αξιολόγησης του κινδύνου μιας εγκατάστασης, σημαντικό ρόλο παίζει και η
επιθυμία του εντολέα μας, μέχρι ποιο σημείο επιθυμεί να φτάσει η εργασία που
μας ανέθεσε να φέρουμε εις πέρας.
Και για να γίνω πιο κατανοητός σας αναφέρω πως η Εταιρεία
μας έχει τη δυνατότητα να εξετάσει και να αξιολογήσει όλους τους κινδύνους που
ενέχει μια εγκατάσταση (κτήριο) όπως οι φυσικές προσβάσεις, οι έξοδοι κινδύνου,
τα γειτνιάζοντα κτήρια, τα υπόγεια ύδατα, οι υδρορροές, η πυρόσβεση, Data room,
Recovery disaster κ.ά. ή μια επιχείρηση στη διάρκεια της καθημερινής της
λειτουργίας, όπως ενδεικτικά την ασφάλεια των ανωτάτων στελεχών της και των
μελών των οικογενειών τους, τη διαρροή πληροφοριών, τη διαφύλαξη μυστικών της,
την ασφάλεια των εργαζομένων της και των συναλλασσομένων μαζί της, την πρόληψη
απωλειών, τη χρήση του στόλου των οχημάτων της, τον ανταγωνισμό, τη στοχοποίησή
τους από συγκεκριμένες ομάδες ποινικών, κίνδυνοι οι οποίοι εκτείνονται ακόμη και όταν
αυτή διακόπτει τη λειτουργία της και το προσωπικό της αποχωρεί.
Η βοήθεια στην επιλογή των υπηρεσιών και συστημάτων
ασφάλειας
Η Μελέτη επικινδυνότητας ασφάλειας (Risk Assessment) μπορεί
να βοηθήσει στην επιλογή του προσωπικού ή της Ι.Ε.Π.Υ.Α που θα κληθεί να
διαχειριστεί ένα έργο ασφαλείας ή στην επιλογή της κατάλληλης τεχνολογίας και
κατ’ επέκταση των συστημάτων που θα τοποθετηθούν;
Φυσικά. Η Μελέτη Αξιολόγησης Κινδύνου, εφόσον ο εντολέας μας
το επιλέξει μπορεί να συμπεριλαμβάνει, τις προδιαγραφές των συστημάτων
ασφαλείας που θα προκύψουν από τις προτάσεις μας, καθώς και την επιλογή και
αξιολόγηση της Ι.Ε.Π.Υ.Α στην οποία θα αναθέσει τις επανδρωμένες υπηρεσίες,
εφόσον η Μελέτη που θα έχει ζητήσει από εμάς, υποδεικνύει τέτοια παροχή. Στη
συνέχεια μπορούμε να αναλάβουμε την επιλογή του προσωπικού της Ι.Ε.Π.Υ.Α που θα
παράσχει τις υπηρεσίες στον εντολέα μας και την εκπαίδευσή του. Σε συνεργασία
με τους μηχανολόγους του εντολέα μας, επιβλέπουμε την εγκατάσταση των
συστημάτων ασφαλείας (μηχανικά, ηλεκτρικά ή ηλεκτρονικά) που έχουμε
προδιαγράψει και αναφέρονται στη μελέτη μας. Εδώ θα ήθελα να αναφέρω ότι η
Εταιρεία μας δεν εμπλέκεται καθόλου με οικονομικά θέματα μεταξύ του εντολέα μας
και των προμηθευτών του.
Γνώση και επαγγελματισμός
Κατά τη γνώμη σας αυτός που διενεργεί και συντάσσει την
μελέτη ασφάλειας για μια εγκατάσταση θα πρέπει να είναι ο ίδιος, που καλείται
να αναλάβει και το έργο ασφάλειας ή πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός των ρόλων
αυτών;
Αυτό που έχω να συστήσω είναι ότι όποιος αναλάβει να
εκπονήσει και να συντάξει τη Μελέτη Ανάλυσης Κινδύνου, (Risk Assessment ) πρέπει
να είναι γνώστης των όσων προανέφερα. Παγκόσμια ο μελετητής δεν έχει καμιά
σχέση με τον εργολάβο που θα εκτελέσει το έργο της εγκατάστασης συστημάτων ή
επανδρωμένων υπηρεσιών ασφαλείας. Θα πρέπει λοιπόν ο εντολέας, να προβληματιστεί γι’ αυτό.
Η Εκτίμηση & Ανάλυση Κινδύνου (Risk Assessment), είναι
μια αρκετά σοβαρή υπόθεση, μοναδική για κάθε εγκατάσταση και ενέχει ποινικές
& αστικές ευθύνες, σε περίπτωση που τα πράγματα δεν πάνε καλά, και δεν είναι μια φόρμα που την κατεβάζουμε
από το διαδίκτυο και την προσαρμόζουμε στον εκάστοτε πελάτη. Με λίγα λόγια, η
μελέτη ανάλυσης ρίσκου δεν είναι «μια
αρπαχτή», αφού πολύ εύκολα ο μελετητής
μπορεί να βρεθεί υπόλογος από τη δικαιοσύνη.
Συναντούμε συχνά στην αγορά «μελετητές» και «συμβούλους
ασφαλείας» (συνήθως πρώην στρατιωτικοί και αστυνομικοί) που αναλαμβάνουν να εκπονήσουν μελέτες
ασφαλείας και οι προτάσεις τους ουσιαστικά φωτογραφίζουν συγκεκριμένη
Ι.Ε.Π.Υ.Α. Αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι η Μελέτη πάσχει και δεν έχει γίνει από
επαγγελματία με γνώσεις, αλλά από κάποιον που απλά είχε την «πρόσβαση» να
αναλάβει τη Μελέτη, δίχως να ενδιαφέρεται εάν το αποτέλεσμα που προέκυψε, είναι
αυτό που πλήρωσε ο πελάτης, θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές των εμπλεκομένων καθώς
και των περιουσιακών στοιχείων του πελάτη. Είναι άλλο πράγμα ο μελετητής να
είναι επαγγελματίας σύμβουλος ανάλυσης ρίσκου με αποδεδειγμένη εμπειρία, και άλλο να συνταχθεί μια «μελέτη
τρωτότητας» από κάποιον απόστρατο που
έτυχε να περάσει… σεμινάριο κρίσιμων υποδομών.
Σύγχρονες Απαιτήσεις
Ποιες είναι οι σύγχρονες απαιτήσεις στο τομέα των μελετών
αξιολόγησης των κινδύνων σήμερα στην Ελλάδα και πως η δική σας εταιρία
ανταποκρίνεται σε αυτές τις προκλήσεις;
Η Εταιρεία μας δραστηριοποιείται και στο εξωτερικό, όπως
Ισραήλ, Αγγλία, Αυστραλία αφού αρκετοί πελάτες μας είναι πολυεθνικές. Η διεθνοποίηση
της τρομοκρατίας, η δραστηριοποίηση στη χώρα μας εταιρειών που αποτελούν στόχο
τρομοκρατών ή ποινικών εγκληματιών, οι αλλαγές στις εθνικές και ευρωπαϊκές
νομοθεσίες και στα διεθνή πρότυπα ασφαλείας όπως πρόσφατα το GDPR (General Data
Protection Regulation), η συνεχής ανάπτυξη λογισμικών και τεχνολογιών αιχμής,
τα έντονα καιρικά φαινόμενα, η χρήση σε κατασκευές κτηρίων νέων αδρανών υλικών,
η συνεχής εξέλιξη κατασβεστικών/πυροσβεστικών υλικών, μας αναγκάζει στη συνεχή
ενημέρωση από διάφορες πηγές όπως το διαδίκτυο, διεθνείς οργανισμούς που
συμμετέχουμε αλλά και αποστολές μας σε εκπαιδεύσεις στο εξωτερικό, ώστε να
έχουμε τις γνώσεις και να είμαστε πάντοτε έτοιμοι να παρέχουμε επαγγελματικά
τις υπηρεσίες μας σε όποιον μας εμπιστευθεί, σε όποιον θελήσει να εμπιστευθεί
τις επαγγελματικές υπηρεσίες της A&K Risk Management Consulting και στον
Τομέα του Risk Assessment.
Άγγελος Αγραφιώτης
Γενικός Διευθυντής A&K Risk Management Consulting
0 Σχόλια