Αγγελική Καρδαρά: Αναγκαίος ο αποστιγματισμός της ψυχικής υγείας

Ανάρτηση τής Αγγελικής Καρδαρά: Αναγκαίος ο αποστιγματισμός της ψυχικής υγείας, καθώς κάποιες αναφορές αλλά και χαρακτηρισμοί που αποδίδονται ακριτα και αβίαστα κατά την ανάλυση

εγκληματικών ενεργειών είναι στιγματιστικές για άτομα που αντιμετωπίζουν ψυχοκοινωνικά ζητήματα.

Ένα ειδικό ερώτημα που μου θέτουν αυτές τις ημέρες οι δημοσιογράφοι αφορά τον καταλογισμό της πράξης. Σε αυτό το ζήτημα οι ποινικολόγοι είναι οι πλέον κατάλληλοι για να απαντήσουν. Θα παραπέμψω στα αντίστοιχα άρθρα του Π.Κ. που εξηγούν το πότε η πράξη δεν καταλογίζεται στον δράστη/στη δράστιδα, τα οποία είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι δημοσιογράφοι. Οι ποινικολόγοι μπορούν να εξηγήσουν ακριβέστερα.

Επίσης, σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η ύπαρξη ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής δεν σημαίνει ότι το άτομο θα οδηγηθεί στο έγκλημα, ούτε ότι έχει το ακαταλόγιστο ένα άτομο που μπορεί να έχει μία διαταραχή εφόσον αυτή δεν του αλλοιώνει την εικόνα για την πραγματικότητα και για την αντίληψη περί δικαίου και αδίκου κατά τη διάπραξη του εγκλήματός του.

Άρθρο 34 - Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) - Ανικανότητα προς καταλογισμό
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΙΣΧΥΟΣ: 01/07/2019
Η πράξη δεν καταλογίζεται στον δράστη αν λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή διατάραξης της συνείδησης κατά τον χρόνο τέλεσής της, δεν είχε την ικανότητα να αντιληφθεί το άδικο της πράξης του ή να ενεργήσει σύμφωνα με την αντίληψή του για το άδικο αυτό.

Σημειώσεις επί του νόμου: Ο νέος Ποινικός Κώδικας, όπως κωδικοποιήθηκε με τον Ν. 4619/2019, με ημερομηνία ισχύος την 1η Ιουλίου 2019

Άρθρο 36 - Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) - Μειωμένη ικανότητα καταλογισμού
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΙΣΧΥΟΣ: 01/07/2019

1. Αν εξαιτίας κάποιας από τις καταστάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 34, δεν έχει εκλείψει εντελώς, μειώθηκε όμως σημαντικά η ικανότητα για καταλογισμό, επιβάλλεται μειωμένη ποινή (άρθρο 83).2. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση υπαίτιας κατά την έννοια του άρθρου 35 πρόκλησης της μειωμένης ικανότητας.

Σημειώσεις επί του νόμου: Ο νέος Ποινικός Κώδικας, όπως κωδικοποιήθηκε με τον Ν. 4619/2019, με ημερομηνία ισχύος την 1η Ιουλίου 2019

Επομένως, η επίσημη ψυχιατρική γνωμάτευση είναι αυτή που καθορίζει εάν υπάρχει ακαταλόγιστο, μειωμένος καταλογισμός ή, αντίθετα, πλήρης καταλογισμός και μόνον όταν υπάρχει αυτή η γνωμάτευση μπορούμε δημοσιογραφικά να γνωρίζουμε εάν ο κατηγορούμενος/η κατηγορούμενη είχε καταλογισμό ή μη της πράξης του.

Συνοψίζοντας, αποτελεί λανθασμένη αντίληψη ότι η ψυχική ασθένεια είναι αυτή που οδηγεί στο έγκλημα και αυτή είναι μία πολύ σημαντική διάσταση σε όλες τις υποθέσεις υψηλού εγκληματολογικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος που πρέπει να τονίσουμε. Για να πάρει ένας κατηγορούμενος / μία κατηγορούμενη ακαταλόγιστο, με νομικούς όρους, πρέπει η όποια ψυχική ή διανοητική διαταραχή, όχι μόνον να είναι πιστοποιημένη, αλλά να τον οδηγεί στο να μην μπορεί να καταλάβει το άδικο της πράξης τη στιγμή τέλεσής της.