Ο Μυστηριώδης Θάνατος του Ρομπέρτο Σαχοκιάν στη Φυλακή Κέρκυρας

H Τατιάνα Σαχοκιάν μίλησε για τελευταία φορά στο τηλέφωνο με τον γιο της, κρατούμενο στις φυλακές της Κέρκυρας, στις 20 Φεβρουαρίου. Της είπε ότι ήταν καλά, όμως προσπαθούσε να πάρει

μεταγωγή στη Νιγρίτα. Τις επόμενες μέρες, δεν τον έβρισκε στο τηλέφωνο. Κάποια στιγμή, την κάλεσαν από τη φυλακή για να της πουν ότι ο γιος της είχε αυτοκτονήσει και ότι λυπούνται.

Ο φάκελος έκλεισε, όμως η οικογένεια ζήτησε να γίνει δεύτερη νεκροψία στη Γεωργία, όπου μεταφέρθηκε η σορός για την ταφή. O ανεξάρτητος ιατροδικαστής εντόπισε τραύματα και εκδορές στα άκρα και τον λαιμό του νεκρού. Δυό μήνες μετά, το σενάριο της αυτοκτονίας αμφισβητείται από την οικογένεια, που ζητά να γίνει έρευνα για τον θάνατο στη φυλακή.

Ο Ρομπέρτο Σαχοκιάν, 43 ετών, ομογενής από τη Γεωργία, μετήχθη στην Κέρκυρα τον περασμένο Ιανουάριο. Είχε δικαστεί σε πρώτο βαθμό σε ισόβια και περίμενε το Εφετείο για τη ληστεία μετά φόνου τον Σεπτέμβριο του 2015 σε κοσμηματοπωλείο στη Νεάπολη Θεσσαλονίκης. Ήταν τότε έναν μήνα αποφυλακισμένος για παλιότερες υποθέσεις κλοπών και ναρκωτικών, όταν μπήκε οπλισμένος στο κατάστημα. Ο 27χρονος κοσμηματοπώλης αντέδρασε κα ο Σοχακιάν τον πυροβόλησε εξ επαφής στην κοιλιά, με αποτέλεσμα να καταλήξει ένα 24ωρο αργότερα στο νοσοκομείο.

Ο Σαχοκιάν δεν ήταν «άγιος». Ειδικά στην τελευταία περίπτωση της ληστείας στο κοσμηματοπωλείο, είχε σκορπίσει πόνο. Ακριβώς, όμως, το γεγονός ότι ήταν σκληρός και μετρούσε πολλά χρόνια στη φυλακή, δεν φαίνεται να δικαιολογεί την αυτοκτονία.

«Μιλήσαμε στις 20 Φεβρουαρίου, στις 3 το μεσημέρι. Προσπαθούσε εκείνος να στηρίξει εμένα», είπε στο VICE η μητέρα του Σαχοκιάν, Τατιάνα. «Μιλούσαμε κάθε μέρα, όμως δεν ξαναπήρε τηλέφωνο. Κατάλαβα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά». Τέσσερις μέρες αργότερα, κρατούμενοι από την Κρήτη μίλησαν με τον δεύτερο γιο της οικογένειας. «Μόλις το έκλεισε, μου είπε ότι ο Ρομπέρτο δεν ήταν καλά. Τον ρώτησα αν ήταν ζωντανός και απάντησε "Όχι"».

Την επομένη, οι υπεύθυνοι της φυλακής κάλεσαν τη γυναίκα. «Είπαν ότι βρέθηκε κρεμασμένος και τίποτα παραπάνω. Τούς ρώτησα, "Τι άνθρωποι είστε εσείς που δεν πήρατε νωρίτερα;". Τον ξέρω τον γιο μου, δεν ήταν άνθρωπος που θα αυτοκτονούσε. Δεν είπαν τίποτα παραπάνω. Ούτε πώς έγινε, ούτε πού βρέθηκε. Γιατί; Τι ήταν; Ένα πουλάκι που πέθανε στο κλουβί και δεν έγινε τίποτα;».

Από τη ληξιαρχική πράξη θανάτου προκύπτει ότι ο Σαχοκιάν κατέληξε στις 7.15 το απόγευμα της 22ας Φεβρουαρίου στο Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας, όπου μεταφέρθηκε. Ως αιτία θανάτου αναφέρεται ο «απαγχονισμός διά βρόχου-ασφυξία». Στο ίδιο έγγραφο ωστόσο, υπάρχει η παρατήρηση του ιατροδικαστή Κέρκυρας και πρώην βουλευτή της Χρυσής Αυγής, Ιωάννη Αϊβατίδη, ότι διαπιστώθηκε επίσης μια «θλαστική κάκωση στο αριστερό ημιθωράκιο».

Το VICE πληροφορείται ότι τις τελευταίες εβδομάδες πριν βρεθεί νεκρός, ο Σαχοκιάν είχε προβλήματα με ομάδα αλλοδαπών κρατουμένων στην Κέρκυρα. Ο ίδιος φέρεται να δέχθηκε άγρια επίθεση από την ίδια ομάδα που τον απειλούσε για τη ζωή του και σύμφωνα με πληροφορίες είχε διακομιστεί στο νοσοκομείο, λίγες μέρες πριν βρεθεί νεκρός. Επιπλέον, όπως είχε πει σε μέλη της οικογένειάς του, είχε μεταφερθεί σε άλλη πτέρυγα για λόγους ασφαλείας.

Δέκα αυτοκτονίες και δέκα απόπειρες

Η Κέρκυρα θεωρείται μία από τις χειρότερες φυλακές της χώρας. Το περασμένο καλοκαίρι, λίγες εβδομάδες μετά την αλλαγή κυβέρνησης, οι διευθυντές επτά προβληματικών σωφρονιστικών καταστημάτων είχαν παραδώσει ισάριθμους φακέλους συμβάντων στον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη (η Νέα Δημοκρατία μετέφερε την αρμοδιότητα της λειτουργίας των φυλακών από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη). Για τις φυλακές της Κέρκυρας σημειώνεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2016 έως και την 1η Αυγούστου 2019, είχαν καταγραφεί δύο συμπλοκές κρατουμένων με τραυματισμούς, μία επικίνδυνη φωτιά σε κελί κι επίσης δέκα αυτοκτονίες και άλλες τόσες απόπειρες αυτοκτονίας κρατουμένων.

Η κατάσταση στην Κέρκυρα περιγράφεται σε δύο παλιότερες καταδικαστικές για την Ελλάδα αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ). Στην πρώτη (Lutanyuk v. Greece) σημειώνεται ότι ο κρατούμενος βρισκόταν σε κελί 5,5 τετραγωνικών μέτρων στην πτέρυγα Η μαζί με ακόμη δύο ή τρία άτομα, όμως υπήρχαν μόνο δύο κρεβάτια. Ο ίδιος ανέφερε ότι έπρεπε να αγοράζει με δικά του χρήματα πόσιμο νερό και προϊόντα προσωπικής υγιεινής κι επίσης ότι χρειάστηκε να περιμένει δύο μήνες για να εξεταστεί από γιατρό και τέσσερις μήνες για να λάβει τα φάρμακα που τού συνταγογραφήθηκαν.

Στη δεύτερη απόφαση του ΕΔΔΑ για την Κέρκυρα (Niazai v. Greece) περιγράφεται ότι πρόκειται για παλιά βρετανική φυλακή, η οποία χτίστηκε το 1830 για 150 άτομα, όμως ο αριθμός των κρατούμενων είχε φθάσει τους 330, με αποτέλεσμα να ζουν σε συνθήκες ακραίου υπερπληθυσμού, όπως σημειώνεται. «Η φυλακή αποτελείται από δέκα διώροφες πτέρυγες. Κάθε πτέρυγα περιέχει 15 κελιά επιφάνειας 5,3 τ.μ., στα οποία τοποθετούνται δύο έως τρεις κρατούμενοι. Συνεπώς, ο προσωπικός χώρος που αναλογεί σε κάθε κρατούμενο ανέρχεται σε 1,5 τ.μ. Η τουαλέττα και ο νιπτήρας βρίσκονται στο κελί σε γειτονικό χώρο 2 τ.μ., χωρίς πόρτα. Το ζεστό νερό και η θέρμανση δεν ήταν αρκετά. Η τροφή ήταν κακής ποιότητας και μοιραζόταν σε μικρές ποσότητες».

Στο μεταξύ, ο φάκελος της υπόθεσης Σαχοκιάν έκλεισε και η σορός του παραδόθηκε στην οικογένεια. Στις αρχές Μαρτίου, η μητέρα με τον δεύτερο γιο της ακολούθησαν οδικώς τη σορό στη Γεωργία για την ταφή. Πριν από αυτό, ζήτησαν να γίνει δεύτερη νεκροψία από ανεξάρτητο ιατροδικαστή. Το πόρισμα, που βρίσκεται στη διάθεση του VICE, περιγράφει ότι στα δάχτυλα του αριστερού χεριού και στο αριστερό γόνατο, βρέθηκαν τραυματισμοί και εκδορές, που «προκλήθηκαν από αμβλύ σκληρό αντικείμενο, τέσσερις με επτά μέρες πριν από τον θάνατο». Επιπλέον, εντοπίστηκαν δεξιά και αριστερά του λαιμού κάποια σημάδια-εκτομές, τα οποία είναι σε σχήμα σταυρού και σε παράλληλες γραμμές. Έλληνας ιατροδικαστής, στον οποίο τέθηκε υπόψη το τελευταίο εύρημα, το χαρακτήρισε «ασυνήθιστο».

Ο δικηγόρος της οικογένειας, ποινικολόγος Θοδωρής Καραγιάννης, έστειλε δύο γραπτά αιτήματα στον διευθυντή της φυλακής Κέρκυρας, στις 28 Φεβρουαρίου και στις 4 Μαρτίου, ζητώντας στοιχεία για την αιτία και τις συνθήκες θανάτου του κρατούμενου. Έως σήμερα δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση. ­«Η οικογένεια θεωρεί ότι ο θάνατος ήταν αποτέλεσμα εγκληματικής ενέργειας και όχι αυτοκτονία, όπως ενημερωθήκε ανεπίσημα από τις φυλακές Κέρκυρας. Έχουμε λάβει εντολή να προβούμε σε όλες τις νόμιμες ενέργειες, προκειμένου να διαλευκανθεί η υπόθεση. Δυστυχώς, αν και ζητήσαμε πολλάκις από τις φυλακές σχετικά στοιχεία, ποτέ δεν ήρθε απάντηση στα εύλογα ερωτήματα μας, γεγονός που καθιστά το έργο μας, αλλά και την απονομή της δικαιοσύνης, δυσχερή και αντίκειται στην σχετική νομοθεσία», δήλωσε στο VICE ο κ. Καραγιάννης.

Ο ίδιος πρόσθεσε: «Για το ευρύ κοινό μπορεί ο θάνατος ενός ατόμου στη φυλακή και δη κάποιου που κατηγορείται για βαριά αδικήματα να "περνάει στα ψιλά γράμματα", για μια ευρωπαϊκή χώρα, όμως, το να συμβαίνουν τέτοια περιστατικά μέσα στα "προστατευόμενα και ασφαλή" σωφρονιστικά ιδρύματα, και να μην ερευνάται καν ποιοι είναι οι υπεύθυνοι, είναι σημάδι παρακμής και φθείρει το κράτος δικαίου. Άλλωστε η χώρα μας έχει καταδικαστεί επανειλημμένως για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές της και έχει κληθεί να τις βελτιώσει άμεσα».

To VICE έστειλε την περασμένη Τρίτη επίσημο ερώτημα στη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής αναφορικά με την αιτία και τις ακριβείς συνθήκες θανάτου του κρατούμενου Σαχοκιάν. Έως αυτήν την ώρα δεν υπάρχει κάποια απάντηση.

https://www.vice.com