Ticker

6/recent/ticker-posts

728x90

Ποιες είναι οι συχνότερες διατροφικές ελλείψεις σε άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη;



Αποτελεί μία χρόνια πάθηση και χαρακτηρίζεται από δυσανεξία στη γλουτένη, η οποία είναι μία εκ των βασικότερων πρωτεϊνών στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι.

Η κοιλιοκάκη προκαλεί φλεγμονή στο έντερο, εμποδίζοντας έτσι την απορρόφηση απαραίτητων διατροφικών στοιχείων, όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο, ο ψευδάργυρος, το φολικό οξύ, καθώς και οι βιταμίνες Β12, A, D, E και K. Επειδή, ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών για πολλά χρόνια ενδέχεται να μην έχουν τακτοποιήσει την ύπαρξη της πάθησης, οι παραπάνω ελλείψεις προκαλούν σημαντικές επιπλοκές στην υγεία τους. Ανάμεσα στις «παρενέργειες» βρίσκονται η αναιμία, η οστεοπόρωση, επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη, αλλά και σοβαρότερες καταστάσεις όπως ορισμένες μορφές καρκίνου.

Γιατί επηρεάζεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών;

Η επιφάνεια, ή επιθήλιο, του εντέρου ενός υγιούς ατόμου αποτελείται από πολλούς μικροσκοπικούς λοφίσκους. Εκείνοι βρίσκονται τόσο κοντά ο ένας στον άλλο ώστε να μην επιτρέπουν σε εξωτερικούς εισβολείς να διαπερνούν το έντερο. Όμως, όπως αναφέρει η Ήβη Παπαϊωάννου, RDN, MS, MBA, Διαιτολόγος, Διατροφολόγος, Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ, στην περίπτωση ενός ατόμου με κοιλιοκάκη οι λοφίσκοι είναι πιο μικροί και απομακρυσμένοι μεταξύ τους. Έτσι η γλουτένη των δημητριακών διαπερνά την επιφάνεια προκαλώντας μία αυτοάνοση αντίδραση με συμπτώματα όπως η εκτεταμένη φλεγμονή, ο πόνος, το φούσκωμα και η δυσαπορρόφηση.

Ποιες είναι οι συχνότερες ελλείψεις;

Η δυσαπορρόφηση και το εξειδικευμένο διαιτολόγιο ατόμων με κοιλιοκάκη συχνά οδηγούν σε διατροφικές ελλείψεις. Οι πιο κοινές από αυτές είναι:
  1. Σίδηρος: Η απορρόφησή του πραγματοποιείται στην αρχή του εντέρου, εκεί ακριβώς που εντοπίζεται και η εκτεταμένη φλεγμονή λόγω της κοιλιοκάκης. Η αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου αποτελεί την πιο κοινή επιπλοκή, που αγγίζει το 12 με 69% των ασθενών.
  2. Βιταμίνη Β12: Είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, αλλά και για την υγεία του αίματος. Μεγαλύτερη ανησυχία υπάρχει για άτομα με κοιλιοκάκη μεγαλύτερης ηλικίας ή χορτοφάγους.
  3. Φολικό οξύ: Η έλλειψή του λόγω δυσαπορρόφησης ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη γονιμότητα, αλλά και στην υγεία του εμβρύου κατά την εγκυμοσύνη. Συχνά προτείνεται η προληπτική χρήση συμπληρωμάτων διατροφής σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας ή ασθενείς με καρδιολογικό ιατρικό ιστορικό.
  4. Ψευδάργυρος: Τόσο σημαντικός, αλλά λιγότερο γνωστός ανάμεσα στα διατροφικά συστατικά! Η έλλειψή του σε ασθενείς με κοιλιοκάκη δεν προκαλείται, σύμφωνα με την κ. Παπαϊωάννου, από δυσαπορρόφηση, αλλά λόγω αυξημένης αποβολής από τον οργανισμό. Η ανάπτυξη των παιδιών, η υγεία του δέρματος ή των μαλλιών, αλλά και η λειτουργία του ανοσοποιητικού εξαρτώνται από τον πολύτιμο ψευδάργυρο.
  5. Ασβέστιο: Υπολογίζεται πως ασθενείς με κοιλιοκάκη, που δεν έχουν λάβει διάγνωση, έχουν 75% μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν οστεοπόρωση λόγω έλλειψης ασβεστίου. Ιδιαίτερη έμφαση απαιτείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και σε γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση.
  6. Λιποδιαλυτές βιταμίνες: Σε αυτές ανήκουν η απαραίτητη για τα μάτια βιταμίνη Α, η αντιοξειδωτική βιταμίνη Ε, η κρίσιμη για την πήξη του αίματος βιταμίνη Κ και η «πανταχού παρούσα» βιταμίνη D.

Πώς καλύπτονται οι ανάγκες στα επίμαχα συστατικά;

Μία ισορροπημένη διατροφή για την κοιλιοκάκη οφείλει να καλύπτει ολιστικά τις καθημερινές ανάγκες του οργανισμού, τονίζει η κ. Παπαϊωάννου. Έμφαση δίνεται στα φρούτα και στα λαχανικά, στο κρέας, τα πουλερικά και τα ψάρια, στα αβγά και στα γαλακτοκομικά, και φυσικά σε όλα τα δημητριακά άνευ γλουτένης.

Ποιες, όμως, τροφές περιέχουν τα διατροφικά στοιχεία για τα οποία υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος έλλειψης;

  • Στο κρέας, στα πουλερικά και στα θαλασσινά θα βρείτε άφθονη βιταμίνη Β12, σίδηρο και ψευδάργυρο.
  • Με γαλακτοκομικά, ολόπαχα ή χαμηλά σε λιπαρά, θα καλύψετε μέρος των αναγκών σας σε ασβέστιο και βιταμίνη Β12.
  • Για όσους έχουν δυσανεξία στη λακτόζη τα προϊόντα σόγιας (tofu, υποκατάστατα γαλακτοκομικών), αποδίδουν σημαντική ποσότητα ασβεστίου.
  • Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, μαρούλι, kale, μπρόκολο) είναι καλές πηγές σιδήρου, φολικού οξέως, βιταμινών Α και Κ.
  • Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι εξασφαλίζουν βιταμίνη Ε και ψευδάργυρο.
  • Εμπλουτισμένα δημητριακά χωρίς γλουτένη και χυμοί καλύπτουν μικρό μέρος των αναγκών σε βιταμίνη D.

«Παρότι ένα διαιτολόγιο με ποικιλία διατροφικών επιλογών μπορεί να καλύψει ισορροπημένα τις ανάγκες ενός ατόμου με κοιλιοκάκη, η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής ενδέχεται να κριθεί απαραίτητη ανά περιόδους. Κατά την επιλογή ενός σκευάσματος ενημερωθείτε για την ύπαρξη γλουτένης και φυσικά  ζητείστε την καθοδήγηση του ιατρού ή του διαιτολόγου σας» καταλήγει η κ. Παπαϊωάννου.

Βιβλιογραφία

Barton SH, Kelly DG, Murray JA. Nutritional deficiencies in celiac disease. Gastroenterol Clin North Am. 2007 Mar;36(1):93-108, vi.
Valentina Melini, Francesca Melini. Gluten-Free Diet: Gaps and Needs for a Healthier Diet Nutrients. 2019 Jan; 11(1): 170. Published online 2019 Jan 15.


Πηγή: healthview.gr




Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια