Προς πλήρη εξομάλυνση φαίνεται πως οδεύουν οι σχέσεις Ρωσίας και
Τουρκίας, εξέλιξη που δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στην ασφάλεια και
την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Στο πλαίσιο της
εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο πλευρών, όπως ήδη ανακοινώθηκε μετά τη
συνάντηση του Τούρκου προέδρου με τον Ρώσο ομόλογό του, επανεκκινούν οι
διαδικασίες της ανέγερσης του πρώτου πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής
ηλεκτρικής ενέργειας στην Τουρκία από τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό
Rosatom.
Ο λόγος αφορά τις πυρηνικές εγκαταστάσεις που ετοιμάζει η Τουρκία
στην περιοχή Ακούγιου, στον κόλπο της Μερσίνας, ακριβώς πάνω από την
Κύπρο. Η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας έχει ήδη υπογραφεί από το
2010 και, παρά τα πολλά «γραφειοκρατικά» κωλύματα που συνάντησε το 2013
και το 2014, η εγκατάσταση άρχισε να κατασκευάζεται περίπου έναν χρόνο
πριν από την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού SU-24 από την Τουρκία.
Ενδεικτικό του πόσο πολύ επιθυμεί η τουρκική διοίκηση το
συγκεκριμένο εργοστάσιο είναι πως η αρμόδια επιτροπή του κοινοβουλίου
αποφάσισε να «θάψει» την πρώτη έκθεση για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις
που θα έχει το εργοστάσιο και να... καταρτίσει μια δεύτερη έκθεση,
ευνοϊκή για την επένδυση της Ρωσίας.
Στρατηγική περικύκλωση
Στην περίοδο που μεσολάβησε μέχρι τον Ιούνιο του 2016, όταν η
Τουρκία προέβη σε εξομάλυνση των σχέσεων με τη Ρωσία, η Rosatom είχε
σταματήσει κάθε δραστηριότητα στο εργοτάξιο και μάλιστα τον Φεβρουάριο
του 2016 εξέφρασε την πρόθεσή της να πουλήσει το project σε άλλη
κοινοπραξία. Ωστόσο πλέον δεν υπάρχουν διπλωματικά ή οικονομικά εμπόδια
στις σχέσεις των δύο χωρών, με αποτέλεσμα το έργο να αναμένεται να
ολοκληρωθεί κανονικά.
Η προοπτική της ολοκλήρωσης του Ακούγιου αρκεί για να γίνουν
αντιληπτά τα διλήμματα ασφαλείας, καθώς και οι προκλήσεις προς τη διεθνή
ειρήνη και ασφάλεια που παρουσιάζει το συγκεκριμένο εργοστάσιο, αλλά
και γενικά το φιλόδοξο ενεργειακό σχέδιο της Τουρκίας αναφορικά με την
απόκτηση «πυρηνικής ενέργειας». Πολλοί, μάλιστα, είναι εκείνοι που, όταν
αναφέρονται στο Ακούγιου, το χαρακτηρίζουν «Τσέρνομπιλ της Μεσογείου»,
καθότι οποιαδήποτε διαρροή του εργοστασίου στη θάλασσα θα καταφέρει ένα
καίριο πλήγμα συνολικά σε όλη τη Μεσόγειο.
Δυστυχώς η πιθανότητα ενός τουρκικού πυρηνικού εφιάλτη δεν είναι
μικρή. Το αντίθετο μάλιστα. Η περιοχή του Ακούγιου, και συνολικά η
Τουρκία, είναι ακατάλληλη για την οικοδόμηση πυρηνικών σταθμών. Όχι μόνο
επειδή είναι σεισμογενείς περιοχές, αλλά και διότι η χώρα έχει να
αντιμετωπίσει τους αντάρτες του ΡΚΚ, καθώς και τις αυξανόμενες επιθέσεις
των τζιχαντιστών του ISIS.
Ωστόσο η Τουρκία προχωρά ακάθεκτη στη δημιουργία του Ακούγιου και
άλλων δύο πυρηνικών σταθμών στη Σινώπη της Μαύρης Θάλασσας και στην
Ανατολική Θράκη...
Τόσο το Ακούγιου όσο και το εργοστάσιο στην Ανατολική Θράκη, αρκούν
για να καταλάβουμε πως αυτά έχουν τοποθετηθεί σε στρατηγικές θέσεις,
ώστε να «περικυκλώσουν» τους γείτονες της Άγκυρας. Αυτόματα, με την
ύπαρξη δύο εργοστασίων σε κοντινή απόσταση από τον ελλαδικό και κυπριακό
χώρο, γίνεται σαφές πως, αν κάτι πάει στραβά, η Ελλάδα και η Κύπρος θα
είναι οι χώρες που θα πληγούν ανεπανόρθωτα.
Δύσκολη η θέση της Ελλάδας
Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα για
να προστατευτεί από την απειλή ενός πυρηνικού ολέθρου προερχόμενου από
την Τουρκία. Στο παρελθόν η χώρα μας έχει προβεί σε σειρά διαβημάτων
τόσο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και προς τη Ρωσία σε μια προσπάθεια
να περιοριστούν οι πυρηνικές φιλοδοξίες της Τουρκίας. Ωστόσο αμφότερες
φάνηκαν να μην συμμερίζονται τις ελληνικές ανησυχίες.
Τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές κυβερνήσεις εκφράζουν τη
δυσαρέσκειά τους προς την τουρκική διοίκηση για τη δημιουργία του
πυρηνικού εργοστασίου στου Ακούγιου. Αυτό όμως δεν αρκεί.
Η Ελλάδα μπορεί – και θα έπρεπε – να εγείρει επίσημα το ζήτημα στον
ΟΗΕ στο πλαίσιο του κεφαλαίου 7 του Καταστατικού Χάρτη αναφορικά με τις
απειλές για τη διατάραξη της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και την
ύπαρξη επιθετικών πράξεων. Η Τουρκία έχει σε ισχύ casus belli ενάντια
στη χώρα μας, καθημερινά αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία επί του
εθνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων και από το 1974 έχει
εισβάλει και κατέχει παράνομα τη μισή Κύπρο.
Οι λόγοι αυτοί, σε συνδυασμό με τον τουρκικό αναθεωρητισμό στη Μέση
Ανατολή, αποτελούν ένα μεγάλο διαπραγματευτικό χαρτί ώστε η χώρα μας να
ζητήσει από το Συμβούλιο Ασφαλείας να αποφασίσει κατά του πυρηνικού
προγράμματος της Τουρκίας.
Βέβαια, ακόμη κι αν υπάρξει απόφαση από τον ΟΗΕ κατά του πυρηνικού
προγράμματος της Τουρκίας, αυτό δεν θα την αποτρέψει από το να αγοράσει
πυρηνικά όπλα. Πριν από λίγους μήνες από το Πακιστάν ο Ερντογάν είχε
δηλώσει πως μπορούμε να «αγοράσουμε (σ.σ.: από το Πακιστάν) μερικές
πυρηνικές κεφαλές».
Μια εξέλιξη αυτού του είδους θα μπορούσε να θέσει δραματικό δίλημμα
και στην Ελλάδα. Παρότι πρέπει πάση θυσία να αποφύγουμε τη δημιουργία
πυρηνικού εργοστασίου, η χώρα ίσως υποχρεωθεί μελλοντικά να αναζητήσει
πυρηνικό όπλο, ώστε να μπορεί να επιφέρει το λεγόμενο «δεύτερο πλήγμα»
αν δεχθεί πυρηνική επίθεση από την Τουρκία. Ούτε ψύλλος στον κόρφο
μας...
Ειρήνη Χριστοδουλάκη
ΠΟΝΤΙΚΙ
0 Σχόλια