Να πέσουν οι μάσκες - Ήρθε η ώρα της ευθύνης

Μετά τα επεισόδια στα προσφυγικά της Λ. Αλεξάνδρας στις 31/10/2016 και τη μήνυση που κατατέθηκε στις 11/11/2016 από τους αστυνομικούς που ήταν σε υπηρεσία στο

σημείο, αναδεικνύονται ορισμένα ζητήματα επιχειρησιακής λειτουργίας και διαχείρισης κρίσεων από το κέντρο επιχειρήσεων όπως και μια σειρά από ερωτήματα για το πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις σε παρόμοιες καταστάσεις που έχουν δημιουργηθεί και κατά το παρελθόν.

Πότε επεμβαίνουν δυναμικά οι αστυνομικές δυνάμεις και πότε όχι; Ποιος το αποφασίζει αυτό και με ποια κριτήρια; Είναι πολιτικά, επιχειρησιακά, οικονομικά ή μήπως εντελώς συγκυριακά και εμπειρικά;

Ας ξεκινήσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι από την ανάποδη δηλαδή ας θεωρήσουμε ότι το δικαστήριο θα αποδώσει ευθύνες τόσο για τους τραυματισμούς των αστυνομικών όσο και για τις φθορές στη δημόσια και ιδιωτική περιουσία λόγω της ολιγωρίας που επιδείχθηκε κατά το χρόνο δράσης των κουκουλοφόρων. Οι ευθύνες που θα αποδίδονταν τότε θα πρέπει να στρέφονται προς συγκεκριμένους υπηρεσιακούς παράγοντες. Η απόδοση της δικαιοσύνης θα έχει πετύχει το σκοπό της όταν αναζητήσει και βρει εκείνο τον ανώτερο ή ανώτατο αξιωματικό ως καθ ύλην αρμόδιο, ο οποίος είχε το τελικό πρόσταγμα στην επιχείρηση. Και δεν το λέμε αυτό για να στοχοποιήσουμε τους αξιωματικούς εν γένει αλλά γιατί αυτό θα ήταν το έναυσμα ώστε να ξεκαθαρίσουν οι ρόλοι σε αυτές τις περιπτώσεις.

Θα προσθέσω επίσης ότι σε πιο προηγμένα κράτη εκείνος που έχει την ευθύνη σε επιχειρήσεις τέτοιου βεληνεκούς μπορεί να είναι ένας αξιωματικός επιπέδου Αστυνόμου, όπου δεν επεμβαίνει κανείς κατά το έργο του, ούτε Ταξίαρχος, Αρχηγός, Υπουργός αλλά κρίνεται εκ του αποτελέσματος. Εδώ γιατί εμπλέκονται τόσοι πολλοί άνθρωποι για να φτάνουμε στο τέλος να μην γνωρίζουμε ποιος είναι ο συντονιστής και υπεύθυνος μιας αστυνομικής επιχείρησης.

Για να πούμε λοιπόν ότι στην προκειμένη περίπτωση φταίει ένας εκφωνητής ή ένας διευθυντής που βρισκόταν στο σημείο, ένας διμοιρίτης ή απλά ένας αστυνομικός που αδράνησε ή υπερέβαλε, θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα σε κάποιον από τους ανωτέρω να λαμβάνει την κρίσιμη κάθε φορά απόφαση, κάτι που δεν συμβαίνει. Το σύνηθες είναι οι δυνάμεις να δίνουν την πληρέστερη εικόνα και να αναμένουν εντολές από το κέντρο επιχειρήσεων που αυτή τη φορά όμως άργησαν να έρθουν. Θυμίζουμε ότι το σκηνικό πολέμου στην περιοχή διήρκησε τουλάχιστον 6 ώρες.

Δυστυχώς τα κρούσματα με το έλλειμμα αστυνομικής δράσης και σχεδιασμού όταν έχουμε γεγονότα μεγάλης έκτασης ή δημοσιότητας αυξάνονται, με τους αστυνομικούς που βρίσκονται στο πεζοδρόμιο να πληρώνουν την νύφη. Και δεν είναι μόνο αυτό. Παρόλα τα λάθη ουδείς μετακινείται ή κρίνεται όπως θα έπρεπε. Το σωστό θα ήταν να γνωρίζουν ορισμένοι να αναλαμβάνουν τις ευθύνες της θέσεώς τους και να βγαίνουν μπροστά όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Δεν είναι δυνατόν οι ευθύνες να μετακυλίζονται πάντα στο κατώτερο προσωπικό. Το θεωρώ ανέντιμο για κάθε αξιωματικό να δέχεται να συμβαίνει αυτό σε εκείνους που διοικεί, συντονίζει, εποπτεύει.

Σε αυτή τη φάση εκτός από μια θετική έκβαση της απόφασης της δικαιοσύνης την οποία και θα αναμένουμε, με πολύ σημαντικό παράγοντα το αιτιολογικό αυτής διότι θα αποτελέσει και ένα προηγούμενο, υπάρχει και κάτι ακόμη που θα έπρεπε να γίνει. Κάθε φορά μετά από επεισόδια να εκδίδεται από την πολιτεία και εν συνεχεία να δημοσιοποιείται, ένα συνολικό κοστολόγιο των ζημιών που έχουν προκληθεί σε δημόσια και ιδιωτική περιουσία. Για παράδειγμα, 1 καμένο τρόλεϊ, 2 καταστήματα με υλικές ζημιές, 1 κατεστραμμένο και λεηλατημένο περίπτερο, 2 πολίτες και 1 αστυνομικός τραυματίες, υπολογιζόμενο κόστος 300.000€.  Εάν μετατρέψουμε τα επεισόδια σε μετρήσιμο οικονομικό μέγεθος ίσως με αυτόν τον τρόπο κινητοποιηθεί περισσότερο η κοινωνία η οποία έχει εθιστεί στη βία αλλά πολύ περισσότερο τα κόμματα και ο κρατικός μηχανισμός.

Η φράση του μεγάλου φιλόσοφου Σωκράτη ΄΄ Εν οίδα ότι ουδέν οίδα ΄΄ , εδώ δεν έχει εφαρμογή. Θα καταφύγω σε έναν άλλο σπουδαίο Έλληνα του οποίου τα λόγια θα πρότεινα να ακολουθήσουμε. 

΄΄ Ν’ αγαπάς την ευθύνη να λες εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω ΄΄ Νίκος Καζαντζάκης.

Του Δελαπόρτα Γεωργίου

Αντιπροσώπου Π.Ο.ΑΣ.Υ.

Δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών "Σύγχρονη Αστυνομία"