Ticker

6/recent/ticker-posts

728x90

Η κουτσή επέτειος

Γεννήθηκα το 1985. Στην πολυτέλεια της απόστασης από την κατάρα. Η ματιά μου στο Πολυτεχνείο ήταν καταρχάς ασφαλής, όσο και απορημένη. Η 17η Νοεμβρίου δεν
συγκαταλέγεται στις επίσημες γενικές αργίες του ελληνικού κράτους. Την γιορτάζαμε στο σχολείο, μόνο. Τελείωσε το σχολείο, τελείωσε και η τιμή της. Απορία πρώτη.
Υπάρχουν μια σειρά από γεγονότα που συνδέονται με αυτή την ημερομηνία. Γεγονότα, αδιαμφισβήτητα και ακέραια, ανέγγιχτα από βρώμικους αναθεωρητισμούς. Αλλά και συχνά κουτσουρεμένα στη συλλογική μνήμη.
Την 17η Νοεμβρίου του 1968 καταδικάστηκε από στρατοδικείο δις σε θάνατο ο ήρωας Αλέκος Παναγούλης για την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Γιώργου Παπαδόπουλου. Τελικά η ποινή δεν εκτελέστηκε, ωστόσο δε γλίτωσε από τα βασανιστήρια και τον εγκλεισμό σε δωμάτια μικρά όσο ένας τάφος.
Ο Παναγούλης στη φυλακή έγραφε ποίηση με το αίμα του στους τοίχους κι αυτό θα μπορούσε να ήταν σχήμα λόγου, είναι όμως μια ηχηρή κυριολεξία. Τελικά σκοτώθηκε σε τροχαίο την Πρωτομαγιά του ?76 και μαζί του χάθηκαν οι αποδείξεις για τους φακέλους των ΕΑΤ-ΕΣΑ. Απορία δεύτερη.
ην 17η Νοεμβρίου του 1973 κορυφώθηκαν οι αντιδράσεις του φοιτητικού και εργατικού κόσμου εντός του Πολυτεχνείου. Η εισβολή των τανκς στο χώρο του πανεπιστημιακού ασύλου και η καταστολή γύρω από το Πολυτεχνείο, το ίδιο βράδυ αλλά και τις επόμενες μέρες, οδήγησε σε έναν αδιευκρίνιστο με ασφάλεια, ακόμα και σήμερα, αριθμό νεκρών.
Οι νεκροί του Πολυτεχνείου δεν αμφισβητήθηκαν ούτε καν από τη Χούντα, η οποία σταδιακά αναγνώρισε επίσημα 15 από αυτούς, ούτε από τον εισαγγελέα Δημήτριο Τσεβά, που ανέλαβε μεταπολιτευτικά να διαλευκάνει την υπόθεση καταλήγοντας σε ένα κατάλογο 18 επώνυμων και 16 ανώνυμων δολοφονημένων πολιτών. Από δημοσιογραφικές πηγές φτάνει σε μας ότι οι νεκροί καθ? όλη τη διάρκεια των γεγονότων της εξέγερσης πιθανόν να αγγίζουν τους 80, κυρίως λόγω της χρήσης πραγματικών πυρών το επόμενο διάστημα από την αστυνομία. Απορία τρίτη.
Οι πρώτες εκλογές για την αποκατάσταση της δημοκρατίας διενεργήθηκαν την 17η Νοεμβρίου 1974, οι πρώτες ελεύθερες εκλογές σε μια δεκαετία. Σε σύνολο 6.241.066 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, ψήφισαν 4.963.558. Η αποχή άγγιξε ποσοστό μόλις 20%. Παρά το φόβο. Αγκαλιά με το φόβο. Είναι οι εκλογές που μετά από 27 χρόνια παρανομίας και άγριων διωγμών, νομιμοποιήθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Ανάσα λειψή.
Λειψή ανάσα γιατί οι απαντήσεις που προσφέρει η δημόσια σφαίρα υπολείπονται των ερωτήσεων, κάπως σα να αποκαταστάθηκε η δημοκρατία αλλά όχι και η υπόληψή της.

Επίσημη αργία του κράτους τα Θεοφάνεια, αλλά όχι η πιο σύγχρονη ρωγμή φωτός στην ελληνική ιστορία. Στο ημερολόγιο καταγράφεται ως σχολική γιορτή. Χάθηκαν οι φάκελοι και οι αποδείξεις για τους βασανιστές, μετά το εξυπηρετικό τροχαίο του Παναγούλη, όμως ποτέ δεν καταστράφηκαν οι φάκελοι πολιτικών φρονημάτων της ασφάλειας και του στρατού, κατά καιρούς αναδύονται κομμάτια όπως η σαβούρα στη θάλασσα. Δεν επιστράφηκαν στο ελληνικό κράτος τα οικοπεδάκια- φιλέτα που χάρισε η χούντα στους βασανιστές για τις καλές τους υπηρεσίες, μόνο ο αρμόδιος φορέας άλλαξε δυο-τρεις φορές όνομα και όλα μέλι γάλα. Από την άλλη, η πολιτεία απέτυχε να βρει τα ονόματα τουλάχιστον 16 πολιτών, με οικογένειες και αγαπημένους, με ζωές και δράση και λουλούδια στα μπαλκόνια τους, που δολοφονήθηκαν από το φασιστικό καθεστώς της επταετίας. Στο πανεπιστήμιο ακόμα με δίδαξε ένας καθηγητής που ψιθυριζόταν στους διαδρόμους ότι έγινε πρωτοβάθμιος σε μια βδομάδα χάρη στους χουντικούς. Πήρε σύνταξη από το ελληνικό δημόσιο.
Όλα αυτά ίσως να μην είχαν σημασία, αν στις σιωπές της πολιτείας και της κοινωνίας δεν θέριευαν τα αγκάθια κάθε σημερινού φασίστα. Αυτούς, τους συναντούμε εκτός ασφάλειας, χωρίς απόσταση, και όσοι γεννηθήκαμε το 1985. Γαυγίζουν.
Κι έτσι το Πολυτεχνείο είναι μια κουτσή επέτειος, γιατί στεκόμαστε και ίσως από την πρώτη στιγμή σταθήκαμε, συλλογικά λίγοι απέναντι στο συμβολισμό του. Και για τους ίδιους λόγους είναι μια ζωντανή επέτειος.

Η πρώτη φορά που κοινώνησα τα αδιαμφισβήτητα και ακέραια, ήταν χάρη στο φωτογραφικό λεύκωμα «Μέρες του Νοέμβρη 1973». Το βιβλίο τυπώθηκε το 1974 για τις εκδόσεις Ερμής σε 5.000 αντίτυπα. Τυπώθηκε το αίμα χυμένο στο πεζοδρόμιο, το σήμα της νίκης στα δάχτυλα και στα βλέμματα, τυπώθηκε η ιερή οργή της ελευθερίας. Το πιστόλι στο χέρι του στρατιώτη που στέκεται όρθιος μέσα στο τανκ λίγο πριν βουτήξει πάνω στους φοιτητές. Είδα το πιστόλι. Είδα όμως και το γενναίο, το άφοβο πλήθος. Χώρεσε η σπίθα της ιδέας τους. Οι πολύτιμες φωτογραφίες στις 143 σελίδες είναι των φωτορεπόρτερς Κώστα Αναγνωστάκη, Δημήτρη Αργυρόπουλου, Βασίλη Καραγιώργου, Δ.Σ. και Μ.Σ. Δεν τους γνωρίζω, παρά μόνο μέσα από την προσφορά τους, και τους ευχαριστώ από καρδιάς που μου θυμίζουν κάθε φορά που τις κοιτάζω τι σημαίνει δημοσιογραφία, εκτός όλων των άλλων.


Σοφία Μανδηλαρά
ΑΠΕ
.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια